Siakuong Kaipa Tangthu

Siakuong Kaipa Tangthu:
Nidanglai in Zou kho khatah innkuon khat - pi leh pu, nu leh pa leh naupang ni ana teeng ua, a innkuon un a ki iit mama uhi. A pu in zong a tute a duot mama a, siemsinna tuomtuom sinsah in gamvahdan leh thangkam dan tuomtuom a sinsah hi. Niteng phiel in a thangkamte uh avil zel ua, zu leh va nam tuomtuom aman zel uhi. Hun hing peitou zel in a pi leh pute'n ang shisanta uhi.

Tuazou sawtlou in a nu un zong ang shisan ta leuleu hi. Innsung khat ah abaan abaan in ang shi chiengun innsung hing hawm in patate zong taga leh meigong ang suohta uhi.

Nutha Neina: Tuahun laitah in a khosung uah nuthawi a pasal tawh kikhen khat aum hi. Tua nu'n naupangte hepi kinei in vauluum luum thum diing vel a thungpi sunga puo in naupangte kungah, "Na pa tawh nang kiten sah uleh tami na puon diingun kang phanpieh diing hi" chi'n a vau sanpen a la a, "Tami na toka diing uh" chi'n a vauluum vompen ala a, "Tami na puon sil diing uh" chi'n a vaupuum te khat leh khat kaalhal in alaa kawikawi hi. Naupang chitah tuanu thugen tahsangin a pa uh kungah utate ang peita ua, tua nuthawinu tawh kiteeng diingin apa uh asawlta ua, nuthawinu thugente zong agenpita uhi. A tawpin a pa uh ang zou khongkhong ta ua, apa un tua nuthawi gilounu khu ang kiteenpita hi.



Tomkhat sung anuom semsom sam hi. Hilezong a vaupuum etsahte lah um nawnlou in apuon diing ulah aphan piehta mawngmawng sih hi. Hun sawtlou in a giel ang dawhta a, naupang muda chitah in ang mudata hi. Ann aneeh chiengun zong annkuong tungah a thangpai den a, "Sashipa, dawngchie pa, na tate vahawl khe mengmeng in" chi'n a pasal a naw gigeta hi. Tuachi'n a pasal in zong a tate hun ngamlou in gampalah ah ang hawlmang sawmta mawh hi.

A Pa'n a Tate Gamlah a Hawlmang: Nikhat a tate hawlmang diingin ang kisa a, a tate kungah gampawt diingin ahilta hi. A tate zong gampawt a kilawpna uh ahia, kithawi pai in a pa tawh gam ang pawtta uhi. Gamla sim khat ang tu'n chiengun apa un a tate a khawlpi a, sun-ann aneehpi zou chiengin a tate hih a suhpieh hi. A tate tawh kikhen diing a ngaisut chiengin a ngaingam sih a, lah kikhen lou diing a ngaisut chiengin a zi mai mu diing lah azau zel hi. A lungkham sengin a tate hih asuh pieh kawmin a hitui naptui tawh a kiteh zel hi. A tate'n, "Papa ka lutunga hing ta bang ahiei?" chi'n adong zel ua, apa un, "Luonhi lah hivan, nainap lah hiven" chi'n adawng zel hi. Tomkhat zou in a tate ang iimuta uhi.

Tuazouin a pa uh munkhat ah daileng in, "Ka tate'n ang hat leh ak zun in na dawng aw, ka eeh in na dawng aw, muol in na dawng, guom in na dawng aw" chi'n a nuasieta hi. A tate tawh a kikhen tahtah diing a utlou manin a zun, a eeh, muol leh guomte'n dawng uleh inn hing tung kiathei diinguh a china ahi hi. Tomkhat zou in a tate ang khanglou uhi. A pa a sui kawikawi uleh apa uh ana um nawnsih a, ahat uleh a zun in ana dawng hi. A kidawnna langa a peiphei uleh koima ana umsih a, apa ahat kia uleh a eeh in ana dawng hi. A kidawnna langa ang pei kia uleh koima ana umsih a, eeh ana um hi. A pa uh ahat kia uleh muol in ana dawng a, ang peiphei zel uhi. Ang hat kia uleh guom in ana dawng kia a, a kidawn dandan a apei pei uleh khomuol ang tungta uhi. Inn ang tun chiengun innsung ah zong lut masa ngamlou in panghawm ah a nu leh pa a endap uhi. Tualaitah in a nu-le-pa'n ann ana ne uhi. "I nu'n kei haikeeh zang e, I pa'n kei haikeeh zang e" chi'n panghawm a a etna uapat in ang chita uhi. A nu un a tate hing kinuale kia chi athei chiengin a pasal a kihaupi kia zel hi. "Sashipa, dawngchie pa, na tate vahawl khe mengmeng in" chi'n a pasal a naw kiata hi. A pasal zong kipankia in a tate hawl mang diingin ang kisa kiata hi.

Bangtan amakhat ang tun zou un a tate kungah, "Bawite, tamsung heitah amah chi na thei uoi?" achi chiengin a tate'n, "Tamsung ka pu tawh ka vagih thang kamna uh hi ee" chi'n a dawng uhi. Hing pei gamlat pi zelin, ""Bawite, tamsung heitah amah chi na thei uoi?" achi chiengin a tate'n, "Tamsung ka pu tawh ka sakhi thang kamna uh hi ee" chi'n a dawng uhi. Hing peipi zel in, ""Bawite, tamsung heitah ahiei mah chi na thei uoi?" achi chiengin a tate'n, "Tamsung ka pu tawh ka ngaltang thang kamna uh hi ee" chi'n a dawng uhi. Hing peitou zelin, ""Bawite, tamtah heitah amah chi na thei uoi?" achi a, a tate'n, "Tamsung ka pu tawh ka kamkei thang kamna uh hi ee" chi'n a dawng uhi. Aban bana hing peitou zelin a tawp tawpna ah, ""Bawite, tamtah heitah amah chi na thei uoi?" achi chiengin a tate'n, "Thei zou nawn sih ung e pa" achi chiengun tuamun apat gamla lou ah sun-ann neehpi in a hih uh a suhpiehta hi.

A pa un a ang a pom kawmin a hih uh a etsah a, lungzuong kawm a a tate tawh kikhen diing a ngaisut chiengin a hitui naptui tawh a kidim a, a hitui leh naptuite a tate lujang ah ahing tusuh hi. Tuatah chiengin a tate'n, "Pa ka lutunga hing taahsuh bang e?" achi chiengun apa'n, "Bawite, luonhi lah hivan, nainap lah hiven" chi'n a dapka zel hi. Tomkhat zou chiengin a tate ahing iimuta uhi. A pa uh zong kipan in innlang a zotsan vingvengta hi. Lamkaal ah bangma chi nawnlou in a zun hi'n a eeh hileh bangma'n dawng sah nuom nawnlou in a tate a taisan vingvengta hi. Tomkhat zou in a tate ang khanglou ua, apa uh asui kawikawi uhi. A pa uh umna a theita sih ua, ahat hat vangun bangma'n a dawng tasih hi.

A U pa Vaphuol Suoh: Singnuoi gammuol ah a kholang uh zuon diingin utate ang peita uhi. A gam theina lah uh ahi nawnta sih a, heilang zot diing chi zong theilou pi'n ang peipeita uhi. Nitaah langain a giluh ang kielta hi. A khodah kawikawi uleh singkung sangtah khat ah Vaphuol buuh khat amuta uhi. A u pa zong kipan in, "Nau aw, tamnah hing na ngah in, kei singkung ah va katou vangin Vaphuol tui aum ei chi va en vang" chi'n a u pa singkung ah ang katouta a, a naupa'n anuoi ah ana ngahta hi. Alam-et bangun vaphuol tui tampi ana um hi. A u pa'n vaphuol tui la in, a naupa a khiet chiengin tuol atun masangin singba lah a tu masa in akeeh zel hi. A tui keehkhete nata tunga tute a naupan ana lieh lieh zel hi. A u pa'n zong vaphuol tui tampi ang dawn leh amulte hing pou in sawtlou in vaphuol ang suohta hi. Tuachi'n a naupa lah leeng theilou ahiziehin a u pa tawh ang kizawh thei tasih uhi. A naupa zong lungkham sengseng leh chimaw senga kapkawm in, "U aw, hing taisan sin" chi'n a u ahan zel hi. Tuachi'n a u pa zong hing leeng in, "Nau aw, him beel, nau aw, him beel" chi'n anau tungtah ah aleeng leengta hi. Ahithei tanin a nau in zong a u him beel in ang kizawh zawh uhi. Singnuoi gammuol lah ngentang ahi ziehin sawtlou in a umna uh a kimansuota uhi. A nau in a u ahat chiengin a u in lah a zata sih a, a nau lah singnuoi gammuol a singzing suongzing lah ah a gammangta hi.

Sa-nga Khatin Siakuong Kai: A naupa zong chimaw kawmkawm in ahing peizel a, atawp tawpin luinang khat ang tungta hi. Ang zui suhsuh leh Sa-nga khat in siakuong khat ana kai hi. A etdap leh Sa-nga in, "Ka siakuong aw, tawn dildiel aw, Kawl a vai a ka laah hi'e" achi chiengin a siakuong khu a tawn dildiel hi. Tomkhat a etdap zou in ama'n zong Sa-nga khu delmang in a siakuong ang kaita hi. Sa-nga chidan danin, "Ka siakuong aw, tawn dildiel aw, Kawl a vai a ka laah hi'e" achi chiengin a siakuong a tawn dildiel hi. Tuabanga hing peisuh suhin a tawpin khokhat tuineeh ang tungta hi. A siakuong khu a tuineeh naah uah akoi a, tua khuo ang zuonta hi. Meithainu khat inn ah ang tungta hi. Gilkiel leh chimaw leh gim leh tawl in aum hi. Tuanah meithainu'n a nei bangbang ann leh tui pie in a tawl-nga sahta hi.

Tua a siakuong tuinaah a akoi apatin tui hing kiching in a tuineehna mun uah tui ang tungzou nawnta sih hi. A khomipi te zong buoise gawpin tuinaah a tui kichin dan leh tui ang luonsuh thei nawnlou dante ang kihilta uhi. Siakuong khat tui kichinna taw a a kikoi zieh a tui kiching ahidan ang theita ua, siakuong khu ang kaikhiet sawmta uhi. A hitheina tengua akai sawm vangun bangma alaw zou sih uhi. Tui lah ang luong thei tuonsih hi. Chimaw leh beidong gawpin hausate kungah thu ang tungata hi. Tuachi'n hausapa'n zong thu hingsuo in, "Koi zong tuinaah a siakuong kaikhe thei a um leh numei ahileh ka tanu tawh kizawl sah vangin, pasal ahileh ka tanu tawh kiteeng sah vangin, ka khiba kimkhat pe vangin, ka gam kimkhat pevang" ang chita hi. Khosung a tangval hat diinga kimuong tampi'n ang patep ua, koima'n siakuong a kaizou tasih ua, a chimaw chietta uhi. Tangval zousie'n aban banin ang patep ua, koiman a loh zou tasih uhi. Tuachi'n khosungah zin leh leeng aum ei chi ang kan kawikawi uleh meithainu inn ah khat ana um hi. Meithai nu'n, "Ke'n zin khat nei ing. Hilezong a tha azung a kiching sih a, tuabanga thagum suo diingin chitna anei sih" chi'n adawngta hi. Meithainu'n a zinpa kungah thu umdante leh hausapa kamchiemte ahil sieng sitsetta hi.

Siakuong kaipa zong hing kipan pai in a tuineeh lang uah ang peita hi. A tuineeh uh ang tuntah in a siakuong kungah peitou pai in, "Ka siakuong aw, tawn dildiel aw, Kawl a vai a ka laah hi'e" ang chi leh a siakuong khu ang tawn dildielta a, tui ang luongkiata a, a tuineeh uh ang hoi kiata hi. A hausapa uh zong lungdam sengin siakuong kaipa leh a tanu hing kiteengsah in a khiba kimkhat a pie a, a gam kimkhat a peta hi. Tuana patin siakuong kaipa ang hausa ta a, nuomtah in a zi leh tate tawh ang khosata uhi.

Siakuong Kaipa'n Ton La: Siakuong kaipa zong ang hausat chiengin a U a lungsim ah aum den hi. Neeh leh taah leh bangkim hing kiningching ta ahimanin ton ang lah sawmta hi. Tom abawlna diingin a innkuonpite ang hatkhawm sawmta hi. A nu leh pate zong bangchi bangin gilou ta uleh ang hansahta hi. A U vaphuol suoh pen a lungsim ah a mang theisih a, a U a ngai a, a U'n tambanga a nau hausatna zalzoupi leh aut mama hi. Tuachi'n a U han diingin ang kipanta a, va zousie ang hamkhawm ta hi. Vate kungah aban banin, "Nang ka U han lechin bang nachi hat diei?" chi'n adongta hi. Va-aah kunga, "Va-aah, va-aah, nang ka U han lechin bang nachi hat diei?" chi'a adoh leh, "Ah ah ah" chi vang achileh, "Nalim na meel umsih" chi'a a sawnkhiet suh leh meihol lah ah atukha a, va-aah khu tuami ni'a patin a vom denta hi. Tuama bangin vakhu kungah, "Vakhu, vakhu, nang ka U han lechin bang nachi hat diei?" chi'a adoh leh, "Tuktu kul kul" chi vang achileh, "Nalim na meel umsih" chi'a a sawnkhiet suh leh vut puong lah ah atukha a, tuami ni apat in vakhu a puong denta hi. Tuabanga aban bana ang hatsah zou in koima'n ahan theita sih hi.

A tawpin vahui kung ang tungta a, "Vahui, vahui, nang ka U han lechin bang nachi hat diei?" chi'a adoh leh, "Ava aw phualva ngou leeng aw, nau in ton khuong kai vang chi e zou zou" chi vang achileh hoi asata hi. Tuachi'n vahui khu a u han diingin ang sawlta hi. Va hui zong hing kipan pai in ang leng kawikawi hi. Amuol amuol ah, "Ava aw phualva ngou leeng aw, nau in ton khuong kai vang chi e zou zou" chi'n ang han kawikawita hi. A tawp tawpin vaphuol in zong ang zata a, thu umdan kim sitset in a kikumta ua, vaphuol zong a naupa ton siim diingin vahui tawh ang kizawhta uhi. A muol aguomte ang kaalsan zou chiengun a naupa khuo ang tungta uhi.

A naupa khuo ang tun chiengun a naupa'n zong nathei pai in a u pen a suutpi khuom tungah a tuongsah paita hi. Ton ang kipanta a zulup salup in ang umta uhi. Tuachi'n a u vaphuol zong a naupa hausatna leh thupina zousie amu chiengin lungdam sengin, "Ka nau, ka nau, na tuh nadaw aw" chi'n a nau tuh tungah a gie hoipen pen a phupiehta hi. Tuazou in apa'n zong, "Bawi kei zong na gie khat hing khiet aw" achileh, "Ka pa, ka pa, natuh na daw aw" chi'n a haa hoipen khat akhiet hi. Mite'n tuabangte amu chiengun thupi asa mama uhi. Tuachi'n a nu gilou nu'n zong, "Kata, kata, kei zong na gie hoi khat hing khiet aw" achi leh, "Na kam na kaah aw" chi'n a eeh a thahkhum hi. Mipi mai ah maizumna huoisatah a tuohta hi. Zu nuom sanuom ne in, gilva tah leh lungkimtah in a kikhenta ua, tuani'a patin a u zong nuomtah in a khosa ta a, a nau zong nuomtah in a khosa ta hi.


By:Khaiminthang Samte